Τετάρτη 9 Νοεμβρίου 2016

Το Σπίτι είχε τη δική του ιστορία




Πέρασε ένας χρόνος
ΑΠΟ ΜΝΗΜΗΣ



Το κορίτσι το ξέρουμε. Ναταλία Στυλιανού. Στην ομάδα  του Στάθη Λιβαθινού πριν από λίγα χρόνια και στέλεχος βασικό στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού. Μετά ακολούθησε δικούς της δρόμους με συμμετοχές εδώ κι εκεί, προσεγμένες επιλογές όλες, μέχρι που βρέθηκε σ’ ένα σπίτι που έχει την δική του ιστορία. Κι εκεί ακούμπησε τα όνειρά της. Το σπίτι, στην οδό Θυάμιδος στον Κολωνό, χτισμένο πριν την δεκαετία του 30, κακόγουστο, συντηρημένο σχετικά, πείθει πως φιλοξένησε χαρές και λύπες, θριάμβους και συμφορές του 20ου αιώνα, οπωσδήποτε κάτι σαν κουμπαράς από μνήμες, μαρτυρίες και πάθη των ανθρώπων που το κατοίκησαν. Στα δυο συνεχόμενα δωμάτια αυτού του σπιτιού, στη σαλοτραπεζαρία, να πούμε, στις  καρέκλες ακουμπισμένες με την πλάτη στους τοίχους όπως γινότανε παλιά στις κηδείες, με φωτισμό δυο γλόμπους κρεμασμένους απ’ τα ταβάνια καμιά δεκαριά θεατές παρακολουθούν μια δραματοποιημένη αφήγηση, αυτοτελών περιστατικών, αυτόνομες προσωπικές εμπειρίες που σαν  ψηφίδες φιλοδοξούν να  συνθέσουν το μωσαϊκό του 20ου αιώνα.
Η αφήγηση που υποχρεωτικά στερείται υποβλητικότητας, διαθέτει ωστόσο το χαρακτηριστικό να είναι εμπλουτισμένη με πρωτότυπες και απροσδόκητες επινοήσεις, ευρηματικές εμφανίσεις και μια αλληλουχία καμωμάτων που κρατάει συνεχώς το ενδιαφέρον του θεατή σε εγρήγορση. Είναι η ευρύχωρη έννοια του divised theatre που ανακαλύπτει τεχνάσματα, συμπληρώνει φαντασίες και ζωντανεύει μνήμες.
Όλα υποτίθεται πως ξεκινούν μια βραδιά Πρωτοχρονιάς και ο αυτοσχεδιασμός με τους ηθοποιούς να «μοιράζονται» και να «ανακατεύονται» και να «κόβονται» σαν τραπουλόχαρτα δίνει στον θεατή την ιδέα να φανταστεί πως σε κάθε χαρτί τις τράπουλας είναι αποτυπωμένη μια απ’ τις προσωπικές ομολογίες των ανθρώπων που όλες μαζί και χωριστά στοιχειοθετούν τα οξύτερα περιστατικά του 20ου αιώνα. Να φανταστεί πως όλοι αυτοί οι άνθρωποι, αντιπρόσωποι των γενεών που έζησαν σ’ αυτό το σπίτι, βρίσκουν την ευκαιρία του πρωτοχρονιάτικου παιχνιδιού να βρεθούν εκεί.
Ξεκινώντας απ το την Μικρασιατική καταστροφή και διαπερνόντας τα τρικυμιώδη συμβάντα της ελληνικής περιπέτειας ενός αιώνα το αφήγημα καταλήγει στα δυο αδέλφια, τελευταίους κληρονόμους αυτού του σπιτιού, που ο ένας πήρε τη λεωφόρο της παγκοσμιοποίησης, επενδυτής στους υψηλούς ορόφους του city, που σε μια ανατροπή βουτάει στο κενό κι ο άλλος, ο λιγότερο φιλόδοξος με πιο ακίνδυνες επιλογές,περιδιαβαίνει το πατρικό οίκημα από δωμάτιο σε δωμάτιο και παρακολουθεί την παρέλαση των συγγενών του (;) που σύρανε τα βήματα των παθών τους στα σανιδένια  πατώματα του ηλικιωμένου οικήματος.
Ο λόγος στην Ναταλία : «Πέρασε σχεδόν ένας χρόνος, από τότε που μαζευτήκαμε για πρώτη φορά στο μπαλκόνι του σπιτιού μου και αποφασίσαμε να ταξιδέψουμε μέσα στο υλικό της ιστορίας και της παράδοσης, των μύθων και κυρίως των στοιχειών. Ο δρόμος μακρύς και δύσκολος, γεμάτος απρόοπτα συμβάντα τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και σε συλλογικό που άλλες φορές μας έκαναν να γελάμε κι άλλες να κλαίμε…»
Το έργο είναι κατά μεγάλο μέρος πόνημα της Ναταλίας Στυλιανού όπως και η σκηνοθεσία στα πλαίσια της επινοητικότητας που είναι συλλογικά ευθύνη, δική της κι αυτή. Αν παραθέτω την δική της μαρτυρία δεν είναι πως επιδίωξα να συμπληρώσω στις μαρτυρίες των ηρώων της με μια συμπληρωματική, - που δραματουργικά δικαιωμένο θα ήταν κι αυτό –  η παράθεση του  γραπτού της μπαίνει με την έννοια της προτροπής, δικής της αλλά και δικής μου στους νέους του θεάτρου : «Παιδιά, πάρτε την κατάσταση στα χέρια σας. Επινοείστε έργα και κείμενα, συμπτυχτείτε σε ομάδες και σύνολα. Μην περιμένετε την εξ ύψους βοήθεια…» Και για του λόγου το παράδειγμα παραθέτω συγχαίροντας τα ονόματα των σκαπανέων που ήταν όλοι υπέροχοι. Δήμητρα Δρακοπούλου, Δημήτρης Καβούλας, Ιάκωβος Μηνδρινός, Σεμίνα Πανηγυροπούλου, Θαλής Πολίτης. Θεοδόσης Σκαρβέλης, Χρήστος Διονυσόπουλος, Αγγελική Στρατή. Μπράβο παιδιά. Πάντα τέτοια και όλο καλύτερα.
Γιώργος Χατζηδάκης

Δεν υπάρχουν σχόλια: