Σάββατο 4 Ιουνίου 2011

Να ένα κείμενο γραμμένο πριν από 18 χρόνια!

Ε, λοιπόν, να ένα κείμενο γραμμένο πριν από 18 χρόνια που σχολιάζοντας την επικαιρότητα της εποχής εκείνης, είναι σαν να αναφέρεται σε γεγονότα σημερινά. Είναι σημαντικό επίσης επειδή τεκμηριώνει την αλληλουχία της εξελικτικής πορείας μιας σειρά κοινωνικών φαινομένων που οδήγησαν στη σημερινή πραγματικότητα. Το αποσπώ από τις κριτικές μου που περιλαμβάνονται στην ιστοσελίδα www.theorisi.gr (που τώρα αναμορφώνεται) και αναδημοσιεύεται από τα «Θεατρικά» Ιανουάριος- Μάρτιος 1993

Κρίσεις για τις κρίσεις και την «κρίση»

Όσα χρόνια αριθμεί ο νεοελληνικός θεατρικός βίος ισάριθμες είναι και οι θρηνωδίες για θεατρική κρίση αλλά κι άλλες τόσες φορές κάποια ψύχραιμη αντίκρουση τις διαψεύδει. Η σελίδα αυτή καυχιέται για την ψυχραιμία της, έτσι λοιπόν είναι για μας η πολλοστή φορά που αισθανόμαστε υποχρεωμένοι να διακηρύξουμε πως και φέτος, παρά τα όσα καταθλιπτικά λέγονται περί του αντιθέτου (το περιοδικό του ΣΕΗ έκανε μάλιστα και σχετικό αφιέρωμα) κρίση στο θέατρο δεν υπάρχει.
Υπάρχει, όμως, αναμφισβήτητα, μια μεγάλη κρίση στη δημόσια ζωή. Η ηθική κρίση, που είναι και η μεγαλύτερη. Σκάνδαλα και ανηθικότητες, καταχρήσεις και σκευωρίες σημειώνονται σ’ όλη την κλίμακα της ελληνικής κοινωνίας. Καθημερινές είναι οι αποκαλύψεις. Η υπόθεση Κοσκωτά – Κουτσόγιωργα ακολουθήθηκε από μια αλυσίδα παρόμοιων περιπτώσεων που οι κρίκοι της περιζώνουν όλο το φάσμα, τους τομείς, τα κόμματα και τους θεσμούς της ελληνικής ζωής. Ο δείκτης της εγκληματικότητας ανεβαίνει κατακόρυφα. Ληστείες, επιθέσεις και φόνοι είναι ύλη καθημερινής ρουτίνας. Μια κοινωνία που βουλιάζει μακάρια σ’ ένα βούρκο ανηθικότητας απ’ τους άρχοντες μέχρι τον πιο παρακατιανό πολίτη.

Υπάρχει και κρίση πνευματικών αξιών. Η πνευματική ζωή έχει συρρικνωθεί έναντι της υλιστικής. Η εξασφάλιση κέρδους, απολαβής, έχει γίνει κύριος σκοπός , αποκλειστικό κίνητρο. Κανένα ιδανικό δεν αντέχει στην πλημμυρίδα του υλικού αγαθού. Οι αξίες μετριούνται με το πόσα έχεις, πόσην ισχύ διαθέτεις, πόση επιρροή ασκείς στα κέντρα εξουσίας. Ο ανταγωνισμός για την επικράτηση έχει γίνει σκληρός και ανενδοίαστος με ακρότητες αδιανόητες σε άλλες εποχές. Πρόσφατο θλιβερότατο παράδειγμα η εκτροπή δυο ανθρώπων της τέχνης ( ο ένας μάλιστα σε ανώτατη κλίμακα εκπαιδευτικός και εκτιμητής της καλλιτεχνικής ζωής) που σαν σκυλιά άρχισαν να καυγαδίζουν όχι για κάποιο πνευματικό ή αισθητικό ζήτημα αλλά για τα γεννητικά τους όργανα, με απροσχημάτιστες αναφορές σ’ αυτά από εφημερίδων και τηλεοπτικών δικτύων. Και όλα αυτά χωρίς καμιά αντίδραση από πουθενά. Κατρακύλισμα ολοσχερές. Ποιος να τολμήσει να καυτηριάσει το γεγονός. Προσοχή ο σκύλος δαγκώνει.
Υπάρχει και κρίση οικονομική. Αναπόφευκτο. Με τέτοια ακραία συμπτώματα υλιστικού βίου φυσικό είναι να δημιουργούνται αδιέξοδα. Εφ’ όσον οι πολίτες οδηγούνται σε μια στάση ζωής που εξιδανικεύει το υλικό αγαθό, την ευζωία και τον καταναλωτισμό, κι όλα αυτά χωρίς μέτρο και φραγμό, επόμενο δεν είναι να φθάσει η οικονομία σε κρίση;

Όταν ο καθένας εξωθείται μεθοδευμένα να καταναλώσει περισσότερα απ’ όσα παράγει είναι φυσικό να μετέρχεται κάθε μέσο για να ισοσκελίσει τις διαφορές. Ποιο είναι το μοιραίο αποτέλεσμα; Ανταγωνισμός, ανηθικότητα, παραοικονομία, φαινόμενα που οδηγούν ασφαλώς στην οικονομική κρίση. Σ’ αυτό το καζάνι παράγονται και οι καταχρήσεις και οι χρηματισμοί και η εξαχρείωση της δημόσιας ζωής.
Πάνω στα ίδια δεδομένα στηρίζεται και η πνευματική κρίση. Όλα αυτά αποπνευματοποιούν την ανθρώπινη ύπαρξη. Όταν το πλαίσιο και οι προϋποθέσεις είναι τόσο επιτακτικά υλιστικές τι περιθώρια απομένουν για στοχασμό η αναζήτηση πνευματικής χαράς. Ετσι η πνευματική δημιουργία στρέφεται στην εξυπηρέτηση των αναγκών ευζωίας, του χαροκοπισμού, του ευτράπελου του βίου, μακριά από κάθε ουσιαστική πνευματική επιδίωξη. Προς τεκμηρίωση των ανωτέρω δείτε τα τηλεοπτικά σίριαλς.....
γ.χ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: